Velde, M. te-Anthony Brummelkamp

Anthony Brummelkamp (1811-1888), Academisch Proefschrift, verdedigd op 16 juni 1988 aan de Theologische Universiteit te Kampen door Melis te Velde. 
In het geheel van de Afscheidingsbeweging in de vorige eeuw heeft Brummelkamp tot op zekere hoogte een eigen plaats ingenomen. Wij kunnen hierbij denken aan de contacten die hij gehad heeft met allerlei figuren buiten eigen kring, dus ook ambtsdragers en leden van de Hervormde Kerk. Hij woonde regelmatig de vergaderingen bij van de 'Christelijke Vrienden' (Reveil-figuren), staande onder leiding van Groen van Prinsterer.
Maar wij denken vooral aan de aard van zijn prediking en theologisch onderwijs. Wij komen daar nog nader op terug, maar merken nu reeds op, dat Brummelkamp binnen de afgescheiden kerken, zeker in de beginperiode, een eigen flank vertegenwoordigde. Door de 'Noordsche' of 'Drentsche' richting die tot op de dag van vandaag in allerlei kleine kerken bij velen hoog staat aangeschreven, met haar sterke nadruk op de leer der predestinatie, die dan de hele prediking beheerste, en haar vertegenwoordigers had in figuren als T. F. de Haan en H. Joffers, werd Brummelkamp te 'licht' bevonden.
Ook in de uit de Afscheiding voortgekomen Kruisgemeenten was dat het geval. Tot op de dag van vandaag werkt dat nog door. Niet alleen tussen de kerken onderling, maar ook binnen de diverse kerken. (K. Exalto, De Waarheidsvriend, 14 juli 1988).