Mheen, H. van der-Het geestelijk testament van een smid

Het geestelijk testament van een smid, godgeleerde brief van wijlen H. van der Mheen te Nederwoud bij Lunteren. 
Volgens de website www.stichtingerfgoedede.nl is de achtergrond van dit boekje als volgt:
'Hendrik van der Mheen, inmiddels dus “de smid uit het Nederwoud”, was zeer betrokken bij het geloof. Hij was ook zeer goed van de tongriem gesneden. De kerk waarmee hij was grootgebracht, was streng gereformeerd. Hendrik permitteerde het zich vraagtekens te zetten bij sommige zaken, zoals die in de kerk verkondigd werden.
De schoonvader van Hendrik van der Mheen, Hendrik van Schothorst, behoorde ook tot deze Gereformeerde Gemeente. De voorganger in die dagen was dominee Fraanje.
Onze smid schuwde het debat met ds. Fraanje niet. Dat liep echter zo hoog op, dat op enig moment Hendrik, en z’n gezin, niet meer ter kerke gingen. Hendrik van Schothorst, een man van aanzien in die dagen, en ook een oefenaar, heeft op enig moment z’n nek uitgestoken voor z’n dochter Jacoba en haar eigenwijze Hendrik. Hij heeft een brief geschreven aan de kerkeraad. Als oefenaar was hij natuurlijk ook zeer bekwaam in het hanteren van theologische argumenten en, nadat hij zich verontschuldigd heeft voor zijn inmenging, waste hij de mannenbroeders geducht de oren.
’t Gevolg was wel dat de kerkeraad broeder Hendrik van der Mheen, smid in’t Woud, een briefje schreven. Echter, zodanig van toon en opzet, dat broeder van der Mheen daar geen gehoor aan kòn geven. Hij diende immers op een Kerkeraadsvergadering een schuldbekentenis te doen. Dat kon hij niet doen, want dan zou hij letterlijk van z’n geloof moeten vallen.
Jacoba van Schothorst heeft nog een poging ondernomen om tot een oplossing te komen. Ab vertelde dat zij op enig moment naar ds. Fraanje is gegaan, met het doel de zaak uit te praten. Echter, de dominee wilde haar niet te woord staan, en zij werd door de kinderen van de dominee met stenen bekogeld en uitgescholden. Jacoba is terug gegaan, en heeft nooit meer enig contact met ds. Fraanje willen hebben. En in het vervolg ging het gezin van der Mheen van de Postweg ter kerke in Lunteren.'
Een citaat uit het boekje om een indruk te krijgen waar het over ging: 
'Als men dit leest, vraagt men zichzelven af: waar ligt hier de zekerheid van het geloof? Op die vraag krijgt men hier ten antwoord: in genadeverzekeringen; in bevindingen, in allerlei kenteekenen en gewaarwordingen: kort gezegd: in allerlei, wat de mensch in zich ziet, gevoelt en waarneemt. 
Hieruit ziet men nu duidelijk, hoe de zekerheid van het geloof wordt verlegd van Gods Woord naar het eigen zieleleven, waar de mensch in zit te wroeten en te tobben. In plaats dat de zaligheid buiten onszelf alleen in Jezus Christus gezocht wordt, gelijk Hij Zich in Zijn Woord openbaart, zoekt men de zaligheid ook t gronden in eigen geloofsleven.'
Van der Mheen doet van deze discussie, o.a. zijn standpunt t.o.v. de leer van ds. Fraanje, verslag in een brief aan zijn moeder. 
Met een voorwoord van G. Oorthuys te Lunteren.